วันนี้ก็มาต่อเรื่องของการประเมินผลงานกันอีกสักหน่อยนะครับ จากที่เมื่อวานได้เขียนถึงเรื่องของระบบการประเมินผลงานว่าจริงๆ แล้ว มีขึ้นเพื่ออะไรกันแน่ ซึ่งตอนนี้เราก็พอรู้แล้วว่า เรื่องของการประเมินผลงานนั้น เรามีขึ้นมาเพื่อพัฒนาผลงานของพนักงานให้ดีขึ้นเป็นหลัก และใช้ในเรื่องรอง ก็คือ การให้รางวัลต่างๆ สิ่งที่อยากคุยกันต่อก็คือ ระบบประเมินผลงานโดยปกติทั่วไปในปัจจุบันนี้ น่าจะมีเรื่องอะไรกันบ้าง ที่เป็นองค์ประกอบที่ควรจะมีกัน
อาศัยจากข้อมูลที่ได้จากการเป็นที่ปรึกษาทางด้านนี้ ก็เลยเอามาสรุปให้อ่านกันว่า โดยปกติแล้วระบบการประเมินผลงานขององค์กรทั่วไปนั้น มีองค์ประกอบอะไรกันบ้าง
- ระบบประเมินผลงานเป็นเรื่องปกติของทุกองค์กรที่ต้องมี เท่าที่รับรู้และรับทราบมาก็คือ การประเมินผลงานนั้น เป็นเรื่องที่ทุกองค์กรจะต้องมี แม้กระทั่งองค์กรที่ไม่ค่อยรู้เรื่องว่าอะไรคือการประเมินผลงาน หรือระบบประเมินผลงานมีไปทำอะไรกันแน่ ก็มีระบบประเมินผลงานเกิดขึ้นในองค์กร เรื่องหลักๆ ที่องค์กรเอาเรื่องการประเมินผลงานมาใช้ก็คือ เอามาใช้ในการขึ้นเงินเดือน และการจ่ายโบนัสประจำปีนั่นเอง ส่วนองค์กรใหญ่หน่อย มีระบบมากหน่อย ก็มีการนำเอาระบบผลงานมาใช้ในการบริหารทรัพยากรบุคคลในเรื่องอื่นๆ มากขึ้น แปลว่า ทุกองค์กรไม่ว่าใหญ่เล็ก รวยจน ล้วนแล้วแต่ต้องมีระบบประเมินผลงาน บางองค์กรมีแต่ก็ไม่ได้ใช้อย่างเต็มที่ บางองค์กรก็ใช้งานมันได้อย่างเต็มที่
- การตั้งเป้าหมายผลงาน ปัจจุบัน นี้เรื่องของการตั้งเป้าหมายผลงานเริ่มเป็นที่นิยมมากขึ้นในเกือบทุกองค์กร ที่พยายามจะสร้างระบบประเมินผลงานที่ดี หรือที่เราเรียกกันติดปากว่า KPI นั่นเอง เรื่องของการกำหนดตัวชี้วัดผลงาน เริ่มเป็นที่นิยมมากขึ้น เนื่องจากเป็นเครื่องมือหนึ่งที่ทำให้การประเมินผลงานลดความรู้สึกของคน ประเมินลงไปได้บ้าง เพราะอาศัยเรื่องของผลลัพธ์ของงานที่ออกมาเป็นตัวพิสูจน์ผลงานของพนักงานแต่ ละคน แต่อย่างไรก็ดี การกำหนด KPI นั้น ก็มีทั้งองค์กรที่ทำได้สำเร็จ และไม่ค่อยสำเร็จมากนัก แต่ก็ยังทำให้พนักงานรู้สึกว่า การประเมินผลงานนั้น จะต้องมีเป้าหมายผลงานที่กำหนดไว้อย่างชัดเจน ไม่เหมือนกับสมัยก่อน ที่ไม่เคยกำหนดเป้าหมายอะไรเลย ทำงานไปเรื่อยๆ ถึงเวลาประเมิน หัวหน้าก็ให้คะแนนมา โดยอาศัยความรู้สึกเพียงอย่างเดียว ไม่ได้ดูผลงานจริงๆ แต่สมัยนี้องค์กรส่วนใหญ่มีการกำหนดเป้าหมายผลงานกันอย่างชัดเจนมากขึ้น
- มีการกำหนด Competency ซึ่ง ก็คือ พฤติกรรมต่างๆ ที่เราคาดหวังให้พนักงานต้องมี หรือต้องเป็น เพื่อให้เกิดผลงานที่ดี ปัจจุบัน องค์กรส่วนใหญ่มีการกำหนด Competency กันมากขึ้น และมีการนำเอา competency นั้นมาใช้ในการประเมินผลงานประจำปีด้วย จริงๆ แล้ว Competency ในการประเมินผลงาน มันก็คือ พฤติกรรม หรือคุณลักษณะของพนักงานที่เราต้องการนั่นเอง
- มีการกำหนดระดับผลงาน การ ประเมินผลงานของทุกองค์กรที่มีขึ้นนั้น จะมีการกำหนดระดับของผลงานไว้ 2 ลักษณะก็คือ 5 ระดับ และ 7 ระดับ แต่ก็ยังคงมีบางองค์กรที่กำหนดระดับผลงานไว้ถึง 10 ระดับ ยิ่งกำหนดระดับผลงานมากๆ ยิ่งทำให้การประเมินยากมากขึ้นไปอีก เพราะต้องคิดเยอะ ว่าแต่ละระดับนั้นแปลว่าอะไร และต้องมานั่งพิจารณาผลงานของพนักงานอีกว่า ผลงานแบบนี้ จะต้องให้คะแนนเท่าไหร่ดี บางบริษัทก็กำหนดระดับผลงานไว้ 3 ระดับเท่านั้นก็มี แต่ที่นิยมกันมากที่สุดก็คือ 5 ระดับผลงานครับ เรื่องของระดับผลงาน ถ้าจะทำให้การประเมินผลงานอยู่ในมาตรฐานเดียวกันได้ จะต้องมีการกำหนดให้ชัดเจนว่า ถ้าผลงานพนักงานเข้าเป้า หรือทำได้ตามเป้าหมาย หรือความคาดหวังที่กำหนดไว้นั้น จะต้องให้คะแนนเท่าไหร่ เพื่อที่จะได้เป็นแนวทางเดียวกันในการประเมินของผู้จัดการทุกคน
- มีการนำผลงานไปใช้ในการขึ้นเงินเดือนประจำปี การ เอาผลการประเมินไปใช้งานนั้นองค์กรแทบทุกแห่งจะเอาไปใช้ในการขึ้นเงินเดือน ประจำปีเป็นหลัก ซึ่งจริงๆ ก็ไม่ผิด เพียงแต่เรื่องของผลการประเมินนั้น ถ้าเราสามารถประเมินผลงานพนักงานได้อย่างตรงไปตรงมาจริงๆ เรายังสามารถนำเอาผลงานที่ได้นั้นไปใช้ในการวางแผนพัฒนาพนักงานแต่ละคนได้ อีกด้วย ซึ่งองค์กรขนาดใหญ่ที่มีระบบประเมินผลงานที่ดีนั้น ก็มักจะเอาข้อมูลผลงานของพนักงานแต่ละคนไปใช้ต่อในการวางแผนการพัฒนาพนักงาน อีกด้วย รวมทั้งเอาไปใช้ประกอบในการจะเลื่อนตำแหน่งพนักงาน และการบริหารคนเก่งขององค์กรได้อีกด้วยเช่นกัน
อย่างไรก็ดี แม้ว่าองค์กรของเราจะมีองค์ประกอบครบถ้วนตาม 5 ข้อข้างต้นแล้วก็ตาม แต่ระบบประเมินผลงานก็อาจจะยังไม่ดีก็เป็นไปได้ครับ เนื่องจากแต่ละองค์ประกอบนั้น จะต้องมีการจัดทำให้ดี และมีความเป็นธรรม รวมทั้งจะต้องทำให้ผู้ประเมินทุกคน มองทุกองค์ประกอบไปในทางเดียวกัน ซึ่งเป็นสิ่งที่ยากมาก แต่ก็ยังมีบางองค์กรที่สามารถทำให้ผู้ประเมินสัก 80% มองเห็นมาตรฐาน และวิธีการประเมินผลงานไปในทางเดียวกัน ซึ่งทำให้ระบบประเมินผลงานขององค์กรนั้น เป็นระบบที่ดี มีมาตรฐาน และมีความเป็นธรรม รวมทั้งยังสามารถนำข้อมูลผลงานไปใช้ในการบริหารทรัพยากรบุคคลในด้านอื่นๆ ได้อย่างเต็มที่อีกด้วย
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น