หลายๆ คนมักจะคิดว่า การบริหารทรัพยากรบุคคลสำหรับธุรกิจขนาดเล็กน่าจะไม่ยาก และไม่ซับซ้อนเท่ากับธุรกิจขนาดใหญ่ แต่เอาเข้าจริงๆ แล้ว SME กับการบริหารคนนั้น ก็มีความยากเช่นกัน แต่อาจจะยากกันไปคนละแบบกับธุรกิจขนาดใหญ่ ผมได้มีโอกาสเข้าไปช่วยเป็นที่ปรึกษาในการวางระบบให้กับธุรกิจ SME หลายแห่ง ก็พบว่า จริงๆ แล้ว SMEเองก็มีปัญหา และมีประเด็นทางด้านการบริหารคนไม่ต่างกับบริษัทใหญ่ๆ สักเท่าไหร่ เรามาดูกันว่า มีความยากอะไรกันบ้าง
- การสรรหาและคัดเลือก ธุรกิจ SME ความยากในเรื่องแรกของการบริหารคน ก็คือ การสรรหาและคัดเลือกพนักงาน เนื่องจากเป็นธุรกิจขนาดเล็ก และชื่อเสียงเมื่อเทียบกับธุรกิจขนาดใหญ่แล้ว อาจจะยังไม่เป็นที่รู้จักทั่วไป ก็เลยมีปัญหาในการดึงดูดผู้สมัครให้เข้ามาสมัครงาน พอจำนวนผู้สมัครน้อย การคัดเลือกก็ทำได้ยากมากขึ้นไปอีก และทำให้บางครั้งเราก็ได้คนที่ยังไม่เหมาะสมตามที่เรากำหนดคุณสมบัติไว้ เพียงแต่เราหาได้เท่านี้ ก็ต้องเลือกจากเท่าที่หาได้ เรื่องนี้จึงเป็นเรื่องแรกที่ยากสำหรับ SME ที่จะหาคนเข้ามาทำงานได้อย่างที่เจ้าของต้องการ แต่อย่างไรก็ดี เราสามารถทำได้ โดยการต้องลงทุนในการเข้าไปหาแหล่งคนเก่งๆ ตามแหล่งในการสรรหาคนต่างๆ โดยเฉพาะใน SME ก็มักจะใช้บริการของบริษัทที่ช่วยในการสรรหาคนตาม Website ต่างๆ แต่สิ่งที่จะต้องทำต่อก็คือ ระบบการคัดเลือกที่ดี เพื่อให้เราได้คนตามคุณสมบัติที่เราต้องการ ซึ่งส่วนใหญ่การคัดเลือกของ SME ก็จะอาศัยการสัมภาษณ์โดยเจ้าของกิจการ ซึ่งตรงนี้เองที่เจ้าของกิจการจะต้องไปศึกษาเทคนิคในการสัมภาษณ์พนักงาน และต้องเข้าใจในเรื่องของการบริหารทรัพยากรบุคคลในทุกๆ ระบบ
- การฝึกอบรม ปัญหา เรื่องของการฝึกอบรมของ SME โดยมากก็คือ ไม่มีการวางแผนการพัฒนาพนักงานอย่างเป็นระบบ อีกทั้งบางแห่งยังมีปัญหาเรื่องของ งบประมาณในการอบรม เนื่องจากเป็น SME ก็เลยเน้นไปที่เรื่องของการทำธุรกิจ และการขายมากกว่า ซึ่งทำให้พนักงานที่ทำงานกับ SME รู้สึกว่าตนเองไม่ได้รับการพัฒนาอะไรมากนัก แต่จริงๆ แล้ว เราก็สามารถกำหนดงบประมาณในการฝึกอบรมไว้ได้ และมีการวางแผนการอบรมกันอย่างเป็นทางการจริงๆ เพียงแต่อาจจะไม่ต้องมีเยอะแบบบริษัทใหญ่ๆ เนื่องจากพนักงานเราก็มีไม่มาก อีกเรื่องที่ทำได้สำเร็จมาแล้วสำหรับ SME ก็คือ การ Coaching บางแห่งเจ้าของธุรกิจลงมือ Coach พนักงานด้วยตนเองเลยก็มี เพื่อทำให้พนักงานมีความสามารถมากขึ้น
- การบริหารค่าจ้างเงินเดือนและสวัสดิการ ปัญหา ของเรื่องนี้ ก็คือ SME มักจะบริหารค่าจ้างโดยใช้ความรู้สึกของเจ้าของเป็นหลัก โดยไม่มีการทำเรื่องของการบริหารค่าจ้างเงินเดือนให้เป็นระบบที่ชัดเจน อาจจะด้วยสาเหตุที่ว่ามีพนักงานไม่มากนัก ก็เลยไม่อยากยุ่งยาก ผลก็คือ พนักงานรุ่นใหม่ๆ จะรู้สึกมากๆ และมีคำถามโดยตลอดว่า เอาอะไรมาเป็นหลักการในการจ่ายเงินเดือน หรือเวลาที่มีการขึ้นเงินเดือน ก็มักจะมีคำถามว่า ขึ้นเงินเดือนเท่านี้ เนื่องจากอะไรกันแน่ เงินเดือนพนักงานก็ถูกกำหนดโดยเจ้าของบริษัท ซึ่งไปเอาตัวเลขมากจากที่ไหน บางคนก็ไม่สามารถตอบได้ ตอบได้แค่เพียงว่า น่าจะเท่านั้นเท่านี้ จริงๆ แล้ว SME ก็สามารถทำโครงสร้างเงินเดือนได้ครับ และทำได้ง่ายกว่าบริษัทใหญ่ด้วยซ้ำไป ยิ่งการบริหารก็ยิ่งง่าย เพียงแต่เจ้าของธุรกิจอาจจะคิดว่าไม่สำคัญ และไม่จำเป็นที่จะต้องมีโครงสร้างเงินเดือนให้ยุ่งยาก ผลก็คือ ทำให้พนักงานรู้สึกถึงความไม่เป็นธรรม และเราเองก็จะหาคนเข้ามาทำงานได้อยาก อีกทั้งยังเก็บรักษาคนเก่งๆ ที่เราอุตสาห์พัฒนามาอย่างดีไว้ไม่ค่อยได้ ก็ด้วยสาเหตุทางด้านการบริหารค่าจ้างเงินเดือนนี่แหละครับ
- การประเมินผลงาน อีก เรื่องทีมักจะเป็นปัญหาสำหรับ SME ก็คือ เรื่องของการประเมินผลงาน บางบริษัทไม่มีการประเมินผลงานกันเลยก็มีนะครับ แค่เจ้าของบริษัทในวิจารณญาณในการพิจารณาผลงานพนักงานทุกคน แล้วก็เอาผลนั้นไปขึ้นเงินเดือนและให้โบนัส ซึ่งบางครั้งก็ทำให้พนักงานรู้สึกว่า ไม่เป็นธรรม เพราะไม่รู้ว่า ตนเองจะต้องทำอะไร และทำได้ดีแค่ไหน ก็ไม่เคยบอก มารู้อีกทีก็คือ ตอนขึ้นเงินเดือน และได้โบนัสแล้ว จริงๆ เราทำให้มันง่ายได้เลยครับ โดยการกำหนดระบบการประเมินผลงานให้ชัดเจน ไม่ต้องใหญ่ ไม่ต้องซับซ้อนก็ได้ครับ แต่ให้มีระบบ มีการบอกพนักงานว่า ปีนี้เราคาดหวังผลงานอะไรจากพนักงานบ้าง และกำหนดเป็นเป้าหมายผลงานลงในแบบฟอร์มประเมินผลงานแบบง่ายๆ เพียงแต่จะต้องกำหนดเกณฑ์ในการประเมินให้ชัดเจน ตรงกันระหว่าง ผู้จัดการหรือหัวหน้างานทุกคนรวมถึงเจ้าของด้วยนะครับ จะต้องเดินตามกฎเกณฑ์นี้ ห้ามมีข้อยกเว้นใดๆ
- Career Path อีก เรื่องที่ยากมากสำหรับ SME ก็คือ เรื่องของการทำ Career Path เพราะธุรกิจมีขนาดเล็ก องค์กรเองก็ไม่มีโครงสร้างองค์กรที่ใหญ่โตที่จะรองรับการเติบโตของพนักงาน ได้ ดังนั้นเรื่องของตำแหน่งในการโตนั้นแทบจะไม่มี แต่สิ่งที่จะมีก็คือความท้าทายของงานที่มากขึ้นเรื่อยๆ ซึ่งเราสามารถใช้จุดนี้มาออกแบบ Career Path ให้พนักงานได้เช่นกัน แต่ต้องทำความเข้าใจกับพนักงานอย่างชัดเจนว่า งานที่นี่เติบโตไปได้ แต่ไม่ใช่ชื่อตำแหน่งตามสายบังคับบัญชา ซึ่งก็ยังพอที่จะทำให้พนักงานรู้สึกว่า ทำงานแล้วเติบโตไปได้เช่นกัน แม้จะเทียบกับบริษัทใหญ่ๆ ไม่ได้
ถ้าท่านเป็นเจ้าของ SME อย่าลืมนะครับ เรื่องการบริหารคนไม่ใช่เรื่องยาก และซับซ้อนเลยครับ ถ้าทำได้ดีจะเกิดผลดีต่อองค์กรอย่างชัดเจนมากครับ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น