วันศุกร์ที่ 16 พฤษภาคม พ.ศ. 2557

นิทานเซน: ใช้ทองซื้อปัญญา

chinese art 

มาพบกับนิทานสอนใจกันในทุกๆ วันศุกร์ วันนี้ผมก็นำเอานิทานเซ็นที่ผมได้อ่านแล้วรู้สึกประทับใจ และได้ประโยชน์มาถ่ายทอดให้อ่านกัน เรื่องราวในวันนี้เป็นเรื่องราวที่เกี่ยวกับสติ ท่านผู้อ่านเคยทำอะไร หรือตัดสินใจอะไรบางอย่างโดยไม่คิดให้ถี่ถ้วนก่อนหรือไม่ครับ เช่นได้ยินเรื่องอะไรที่ไม่ดีก็คิดไปเอง และตัดสินใจไปด้วยการคิดที่ไม่รอบคอบ ขาดสติ จนทำให้เกิดผลเสียตามมาอีกมากมาย ลองอ่านนิทานเรื่องนี้ดูกันครับ


มีชายผู้หนึ่ง โง่เขลาเบาปัญญา มิหนำซ้ำฐานะยากจน ทว่าอยู่มาวันหนึ่งด้วยโชควาสนาที่พอมีอยู่ ขณะที่ชายผู้นี้กำลังซ่อมแซมรั้วในสวนหลังบ้านซึ่งพังลงมาเพราะพายุฝน ได้บังเอิญขุดพบทองคำก้อนโตที่ฝังอยู่ริมรั้ว จนทำให้เขากลายเป็นเศรษฐีในชั่วข้ามคืน แต่ด้วยความที่รู้ว่าสติปัญญาของตนเองค่อนข้างทื่อทึบ จึงเกรงว่าอาจจะถูกผู้อื่นมาหลอกลวงเอาเงินทองไปเขาจึงนำเรื่องไปปรึกษากับ อาจารย์เซน อาจารย์เซนแนะนำว่า

"ในเมื่อตอนนี้ท่านมีเงิน ส่วนผู้อื่นมีปัญญา เหตุใดไม่นำเงินของท่านไปแลกปัญญาจากผู้อื่นเล่า?"

ชายผู้เป็นเศรษฐีใหม่ผู้นี้ จึงได้พกพาคำแนะนำของอาจารย์เซน ไปหาพระที่ได้ชื่อว่าเป็นผู้ฉลาดปราดเปรื่องทรงภูมิรู้ผู้หนึ่งจากนั้นเอ่ย ปากว่า

"ท่านสามารถขายปัญญาของท่านให้กับข้าได้หรือไม่?"

พระรูปนั้นตอบว่า "ปัญญาของเรามีราคาแพงมาก"

ชายผู้โง่เขลาจึงรีบตอบว่า "ขอเพียงสามารถซื้อปัญญามาประดับสมอง แพงเท่าไหร่ข้าก็พร้อมยอมจ่าย"

เมื่อได้ฟังดังนั้น พระจึงกล่าวว่า

"อัน ว่าปัญญานั้น คือเมื่อท่านประสบปัญหาใดก็ตาม อย่าใจเร็วด่วนได้รีบร้อนแก้ไข จงค่อยๆ เดินหน้า 3 ก้าว จากนั้นถอยหลัง 3 ก้าว ทำเช่นนี้กลับไป-มาให้ครบ 3 รอบ เมื่อนั้นปัญญาจะเกิดขึ้น"

เมื่อชายผู้โง่ เขลาฟังจบก็ได้แต่รำพึงในใจว่า "ที่แท้ "ปัญญา" ง่ายดายถึงเพียงนี้จริงหรือ?" เขาเชื่อครึ่งมิเชื่อครึ่ง ใจหนึ่งเกรงว่าจะโดนพระหลอกลวงเงินทอง ส่วนพระรูปนั้น เมื่อมองตาของชายผู้โง่เขลา ก็ล่วงรู้ถึงจิตเจตนาของอีกฝ่าย จึงได้กล่าวว่า

"ท่าน ยังไม่จำเป็นต้องเชื่อเราตอนนี้ จงกลับไปก่อน หากทบทวนดูแล้วคิดว่าปัญญาของเราไม่คุ้มกับเงินทองก็จงอย่าได้กลับมา แต่หากคิดว่าคุ้มค่าก็ค่อยนำเงินมามอบให้เรา"

เศรษฐีใหม่ ผู้โง่เขลากลับถึงบ้านยามค่ำ มองเห็นผู้เป็นภรรยากำลังนอนอยู่กับคนอีกผู้หนึ่งบนเตียงของตน แต่ในความมืดสลัวไม่ทราบว่าเป็นใคร เมื่อเห็นดังนั้นเขาจึงบันดาลโทสะเพราะเข้าใจว่าภรรยานอกใจ ฉวยมีดพร้าหวังบั่นคอคนผู้นั้น แต่ยังไม่ทันได้ลงมือ พลันนึกถึงคำกล่าวของพระที่ขายปัญญาให้กับเขาเมื่อตอนกลางวัน จึงได้ก้าวเดินไปข้างหน้า 3 ก้าว จากนั้นถอยหลัง 3 ก้าว กลับไป-มา 3 รอบ พอดีกับที่บุคคลนิรนามที่นอนอยู่บนเตียงเดียวกับภรรยาของเขาตื่นขึ้นมา และร้องถามว่า  

"ลูกเอ๋ย ดึกดื่นป่านนี้ เจ้าเดินทำอะไรอยู่?"

เมื่อ ได้ยิน เศรษฐีใหม่ผู้โง่เขลาจึงค่อยทราบว่า ที่แท้ผู้ที่นอนอยู่บนเตียงกับภรรยาของเขาก็คือมารดาบังเกิดเกล้าของเขาเอง ในใจจึงได้คิดว่า  

"หากข้าไม่ซื้อปัญญามาเมื่อกลางวัน วันนี้คงได้สังหารมารดาของตนเองเป็นแน่"

เช้าวันรุ่งขึ้น เศรษฐีใหม่จึงนำเงินค่าปัญญาไปถวายพระด้วยความยอมรับนับถือ

นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า ความระลึกได้ ความไม่เผลอ การคุมใจไว้กับการกระทำของตน นั่นคือสติ สติมาปัญญาเกิด สติเตลิดย่อมเกิดปัญหา

ดังนั้นก่อนที่จะตัดสินใจทำอะไร หรือลงมือทำอะไรสักอย่างจงอย่าใจเร็วด่วนได้ หรือจงอย่าคิดแค่เพียงผิวเผิน จงทำตนเองให้มีสติ คิดให้รอบคอบก่อน เพราะในช่วงที่เรายั้งคิดไว้ก่อนนั้น เราอาจจะเกิดปัญญาขึ้นมาได้ ดีกว่าตัดสินใจผิดด้วยความเชื่อในใจที่ผิดพลาดและไร้สติ เพราะผลที่ตามมานั้นมันอาจจะทำให้ท่านต้องเสียใจไปทั้งชีวิตก็ได้

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น